Psychische aandoening

Voorbeelden psychische aandoeningen

Kenmerken van een psychische aandoening

Studeren met een psychische aandoening kan belemmeringen geven. Als je een eetstoornis (boulimie, anorexia) hebt, kan je moeite hebben met het deelnemen aan sociale en onderwijsactiviteiten, waardoor je geïsoleerd kunt raken. Als je niet voldoende zelfvertrouwen hebt, kan je je somber of angstig voelen. Ook als je een angststoornis, dwangneurose, burn-out, depressie, psychose of een verslaving hebt, kun je moeite hebben met het volgen van een volle lesdag of stagedag. Aan het eind van de dag ben je ‘uitgeblust’. Het kan lastig zijn om je te concentreren op je studie of je stage. Je weet vaak niet waar je moet beginnen, waardoor je minder overzicht hebt. Het kan ook dat je anders reageert op bepaalde situaties. Sommige situaties raken je intens of juist minder.

Deze belemmeringen kunnen van invloed zijn op je studie of stage.

Dit kom ik tegen

Belemmeringen bij studeren met psychische aandoening

Als student met een psychische aandoening kun je tegen verschillende belemmeringen aanlopen.

Concentratieproblemen. Als je psychische klachten hebt, of een verslaving hebt, kun je last hebben van concentratieproblemen. Ook door andere psychische aandoeningen kun je een verminderde concentratie hebben. Mogelijk heb je meer tijd nodig om je studie af te ronden.
Moeite met communiceren. Het is vaak niet makkelijk om te praten over psychische klachten. Samenwerken in een groep kan voor jou dan ook extra lastig zijn.
Angst of stress. Misschien krijg je stress van school of stage. Als je last hebt van angst of paniekgevoelens, kan het moeilijk zijn om je in grote groepen te begeven. Het kan je daardoor veel energie kosten om aanwezig te zijn bij een college, waar je je moeilijk kunt concentreren.
Problemen bij aanwezigheidsplicht/vast lesprogramma. Het kan zijn dat het, vanwege je psychische aandoening, niet altijd lukt om aanwezig te zijn bij de lessen of stage.
Problemen bij toetsen/tentamens of onderwijs. Concentreren in de les of bij een lange toets of tentamen kan moeilijk zijn. Misschien heb je aanpassingen nodig, zodat je de toets kunt maken of de les kunt volgen op een manier die bij jou past.
Geldproblemen. Niet iedereen kan een bijbaantje hebben naast de studie. Het kan ook zijn dat je schulden hebt.
Energietekort. Het kan zijn dat je door je psychische klachten vaak moe bent, bijvoorbeeld door slaapproblemen. Hierdoor kun je belemmeringen ondervinden bij het volgen van je studie of het stagelopen.

Deze belemmeringen zijn lastig voor je en hebben invloed op het verloop van je studie. Als je een psychische aandoening hebt, kan het moeilijk zijn om te delen waar je tegenaan loopt en om hulp te vragen. In de volgende paragraaf lees je wat voor hulp jouw onderwijsinstelling je mogelijk kan bieden.

Mocht je je heel depressief voelen of ook suïcidale gedachten hebben? Aarzel dan niet om 0900-0113 te bellen om erover te praten.

Dit heb ik mogelijk nodig

Ondersteuning en voorzieningen bij studeren met een psychische aandoening

Er zijn verschillende voorzieningen of aanpassingen beschikbaar die jou kunnen helpen tijdens te studie. Er zijn vaak veel verschillende medewerkers aanwezig binnen een onderwijsinstelling die jou mogelijk kunnen helpen of je verder kunnen verwijzen als je psychische klachten hebt. Zoek op wie je bij jouw onderwijsinstelling verder kan helpen, bijvoorbeeld een studentenpsycholoog.

COMMEN., een platform met verhalen over mentale gezondheid, heeft een overzicht gemaakt van waar je als student bij verschillende grote onderwijsinstellingen terecht kunt voor psychische hulp. Staat jouw onderwijsinstelling hier niet tussen? Kijk dan op de website van jouw hogeschool of universiteit voor contactgegevens van de studentenpsychologen.
Ook kun je natuurlijk altijd één van je docenten in vertrouwen nemen of contact opnemen met een studieadviseur en vragen of zij jou verder kunnen helpen.

Als student met een psychische aandoening heb je mogelijk het volgende nodig:

Versoepeling aanwezigheidsplicht. Mogelijk helpt het je als je minder vaak bij verplichte momenten aanwezig hoeft te zijn. Je kunt ook bespreken of je minder vakken kunt volgen. Als het je veel moeite kost om fysiek aanwezig te zijn, bijvoorbeeld als je last hebt van angsten, kun je vragen of het mogelijk is om de colleges online te volgen.
Financiële regeling. Mogelijk loop je studievertraging op door je psychische aandoening. Om de kosten hiervoor (deels) te dekken zijn er verschillende regelingen.
Begeleiding en advies. De meeste onderwijsinstellingen hebben één of meerdere studentenpsychologen in dienst. Zij kunnen kortdurende, oplossingsgerichte hulp bij studieproblemen en/of persoonlijke problemen geven. Als je problemen zo ernstig zijn dat je niet kunt wachten op een afspraak, zijn er de volgende mogelijkheden:
- Neem contact op met je eigen huisarts onder kantoortijden.
- Buiten kantoortijden kun je contact opnemen met de huisartsenpost in je buurt.
- Kijk op de site: https://jongerenhulponline.nl/ voor (online) hulp bij sociaal-emotionele problemen en het vinden van de weg naar de juiste instanties, hulpverleners, websites en bedrijven.
- Heb je suïcidale gedachten? Neem dan contact op met 113 via de website of door te bellen naar 0900-0113.
- Neem in alle andere gevallen van nood altijd contact op met 112.

Welke voorzieningen, aanpassingen en regelingen zijn er specifiek voor mij?

Doe de test

Bij wie kan ik terecht voor hulp op mijn onderwijsinstelling?

Vind mijn onderwijsinstelling

Tips voor studeren met een psychische aandoeling

Bij wie je moet zijn voor de juiste informatie

Zoek eerst de begeleider op die het meest dichtbij jou staat. Dat kan een SLB’er zijn, een studieadviseur of misschien een studentendecaan. Deze kan jou vaak weer doorverwijzen naar de juiste persoon. Je kunt ook direct contact opnemen met een studentenpsycholoog bij jouw onderwijsinstelling.

Vraag op tijd hulp

Het kan lastig zijn om je psychische aandoening bespreekbaar te maken. Als je merkt dat je vastloopt bij je studie of stage, is het wel heel belangrijk om dit kenbaar te maken. Je kunt ieder moment de gelegenheid aangrijpen om hulp te zoeken! Sommige onderwijsinstellingen zetten op hun website dat je iets binnen een bepaalde termijn moet melden. Ben je daar te laat mee volgens jouw instelling? Probeer je hier niet door te laten weerhouden, je kunt altijd alsnog een afspraak maken met bijvoorbeeld een studentendecaan of -psycholoog. Het is uiteindelijk aan jou om dat op een moment te doen dat goed voelt voor jou. Stuit je op onbegrip? Aarzel dan niet om verder te zoeken binnen je onderwijsinstelling.

Landelijke Kennisbank Studentenwelzijn

Neem ook eens een kijkje op de landelijke Kennisbank Studentenwelzijn. Hier vind je verschillende initiatieven van (onderwijs)instellingen en studenten die bijdragen aan het welzijn van studenten.

Informatie zorgverlening

Informatie over wachtlijsten bij zorgaanbieders voor psychische problemen.
Nationale zorgnummer voor advies wanneer aanbod van zorg te lang uitblijft.
Zelfhulppagina GGZ over wat studenten zelf kunnen doen bij een psychische aandoening.

Heb je een vraag?

Neem contact op met ISO, LSVb of JongPIT