Block
Weergave van het traject van onderwijs en persoonlijke ontwikkeling, met verschillende uitdagingen en taken die men tegenkomt op weg naar het bereiken van het doel.
Block

Mogelijkheden voor onderwijs- en toetshulpmiddelen

Soms heb je tijdens je studie aan de hogeschool of universiteit hulpmiddelen nodig voor het volgen van colleges of het maken van toetsen als je ondersteuningsbehoefte hebt. Je kan hierbij bijvoorbeeld denken aan extra tijd bij tentamens, het gebruik van lees- en spraaksoftware, het gebruik van een laptop of een prikkelarme ruimte. Ook kan een organisatie jou helpen bij het toegankelijk maken van je studiemateriaal.

Block
Block

Regelingen

Landelijke regelingen

Landelijk zijn er regelingen die jou wellicht financieel kunnen helpen bij de aanschaf van voorzieningen die je nodig hebt om goed te kunnen studeren of om tentamens te maken. In sommige gevallen kun je hulpmiddelen bij het UWV aanvragen of hiervoor een vergoeding aanvragen of hiervoor een vergoeding ontvangen. Bij voorzieningen kun je denken aan een schrijf- of gebarentolk, computervoorzieningen of een aangepaste stoel. Let op! Koop de hulpmiddelen niet zomaar zelf zonder het contact met UWV, dan loop je namelijk het risico dat vergoeding achteraf niet mogelijk is!

Regelingen op jouw onderwijsinstelling

Bij het volgen van onderwijs en op het gebied van toetsing zijn er meerdere aanpassingen mogelijk als je studeert met een ondersteuningsbehoefte. Hieronder worden een aantal voorbeelden gegeven van mogelijke aanpassingen en hulpmiddelen. Dit kan per onderwijsinstelling verschillen. Het is ook mogelijk dat er naast deze voorzieningen nog meer mogelijk is. 

Bekijk naast de onderstaande mogelijkheden ook de andere voorzieningen, aanpassingen of regelingen die jou misschien kunnen helpen.

- Auditieve beperking

  • Scribit.pro Video Accessibility Plugin zorgt ervoor dat ondertiteling of audiodescriptie automatisch aanstaat als deze beschikbaar zijn. De gratis Video Accessibility Plugin kan eenvoudig op de computer worden geïnstalleerd.
  • Tips voor wat je zelf kan doen: als je een auditieve beperking hebt, is het belangrijk om je docenten, begeleiders en medestudenten te informeren. Vraag een medestudent om aantekeningen, informeer naar schriftelijke toetsen en zit vooraan in de klas. Neem lessen op met een voice recorder en verminder omgevingsgeluiden bij groepsopdrachten. Onderzoek hoe je beperking je stage beïnvloedt, zodat je een passende stageplek vindt.
  • Opgenomen lessen: je kunt vragen of de docent de les wil opnemen. Later kun je de les terugkijken en bijvoorbeeld gebruikmaken van ondertiteling.  
  • Visuele hulpmiddelen: docenten kunnen ook visueel materiaal zoals PowerPoint-presentaties, afbeeldingen of schema's gebruiken. Dit kost niks extra’s en kan de les voor jou duidelijker maken. Wijs docenten hierop.
  • Het is mogelijk om live ondertiteling (alleen in ’t Engels) in te stellen voor video’s van Collegerama via de Google Chrome browser. Meer informatie: https://support.google.com/chrome/answer/10538231?hl=en
  • Tolk: deze kan helpen bij het volgen van onderwijs: een gebarentolk helpt je door de gesproken taal om te zetten in gebarentaal. Een schrijftolk typt mee wat de docent zegt, zodat jij het kunt lezen op een scherm.  Via het UWV kun je tolkuren aanvragen voor (onder andere) onderwijssituaties. Als de tolkuren zijn aangevraagd en goedgekeurd, kun je een tolk regelen via Tolkcontact.
  • Solo-apparatuur is een aanvullend hoorhulpmiddel voor als het spraakverstaan met hoortoestellen toch nog lastig is. Je ontvangt het geluid van een spreker of apparaat direct op jouw hoortoestellen.   
  • Ringleiding: Hierdoor wordt het geluid rechtstreeks naar je hoortoestel gestuurd. Check bij je school of daar ook een ringleiding is ingebouwd.

- Dyscalculie

  • (Sprekende) rekenmachine: er zijn rekenmachines waarbij de ingevoerde bewerkingen zichtbaar blijven op het scherm. Er bestaat ook een sprekende rekenmachine, bijvoorbeeld Doublecheck of Kurzweil.
  • (Eigen) laptop: een laptop met het juiste lettertype, grootte, kleuren en lay-out. Misschien kun je op jouw school ook een computer reserveren met vaste instellingen en software-aanpassingen.
  • Training: misschien biedt je onderwijsinstelling een training aan in het gebruik van digitale aanpassingen of software. Vraag dit na bij je studentendecaan, studieadviseur of studieloopbaanbegeleider.

- Dyslexie

  • Teksteditor: gebruik een ‘kale’ teksteditor, zodat je niet afgeleid wordt. De functie ‘Overzicht’ in het menu ‘Beeld’ van Microsoft Office® Word kan je helpen om tekst voor een paper of scriptie te structureren.
  • Mindmapping kan je helpen om informatie te structuren en samen te vatten. Softwarevoorbeelden zijn: bubble.us, Coggle en Mindmaster.
  • Tekst-naar-spraaksoftware zoals Kurzweil, TextAid of Balabolka.
  • (Sprekende) rekenmachine: er zijn rekenmachines waarbij de ingevoerde bewerkingen zichtbaar blijven op het scherm. Er bestaat ook een sprekende rekenmachine, bijvoorbeeld Doublecheck of Kurzweil.
  • (Eigen) laptop: een laptop met het juiste lettertype, grootte, kleuren en lay-out. Misschien kun je op jouw school ook een computer reserveren met vaste instellingen en software-aanpassingen.
  • Protocol Dyslexie Hoger Onderwijs geeft jou informatie over wat je rechten zijn voor begeleiding op school bij diagnose dyslexie.

- Fysieke beperking

  • Een hulphond kan je helpen bij dagelijkse taken op school, zoals dingen oprapen of deuren openen. Of je hulphond op school mag, hangt af van de regels van de school. Scholen moeten meestal aanpassingen doen voor studenten met een beperking, maar ze moeten ook rekening houden met andere studenten, zoals bij allergieën of angst voor honden. Laat de school op tijd weten dat je een hulphond hebt, zodat alles goed geregeld kan worden.
  • Google Docs en Microsoft Word spraakherkenning: Gratis tools binnen deze tekstverwerkingsprogramma's die tekst kunnen omzetten in spraak.
  • Spraakherkenningssoftware: Programma's zoals Dragon NaturallySpeaking (betaald) en Google Docs Voice Typing (gratis) helpen bij het omzetten van spraak naar tekst, waardoor typen met een fysieke beperking makkelijker wordt.
  • Aangepaste muizen en toetsenborden: Er zijn speciale muizen en toetsenborden die aangepast zijn voor mensen met motorische beperkingen, zoals ergonomische muizen of toetsenborden met grotere toetsen.
  • Eyegaze-technologie: Hiermee kunnen mensen met beperkte handfunctie een computer bedienen met hun ogen. Voorbeelden zijn Tobii Dynavox en EyeTech (beide betaald).
  • Headmouse: Een apparaat dat het mogelijk maakt om de muiscursor te besturen met hoofdbewegingen.
  • Sip-and-puff-systemen: Apparaten die via ademhaling bewegingen registreren, waardoor mensen met zeer beperkte motorische vaardigheden computers en andere apparaten kunnen bedienen.
  • Smartphone-accessoires: Hulpmiddelen zoals telefoonhouders en speciale apps die de toegankelijkheid van smartphones vergroten.

- Taal-/spraakproblemen (TOS)

  • Spraak-naar-tekst software: hiermee kan gesproken taal automatisch worden omgezet naar geschreven tekst, zodat je makkelijker aantekeningen kunt maken of mondelinge opdrachten kunt verwerken.
  • Schriftelijke ondersteuning: aangepaste lesmaterialen, zoals geschreven instructies of samenvattingen, kunnen helpen om de inhoud beter te begrijpen.
  • Visuele hulpmiddelen: beelden, schema's of mindmaps kunnen helpen om informatie visueel te verwerken, wat het begrip van de lesstof kan verbeteren.
  • Taaltrainingsapps: specifieke apps die helpen bij het oefenen van taalvaardigheden, zoals uitspraak, woordenschat en grammatica.
  • Voorleessoftware: programma's die teksten hardop voorlezen, zodat je de informatie zowel visueel als auditief kunt verwerken.
  • Extra tijd bij toetsen: studenten met TOS krijgen vaak extra tijd om opdrachten, tentamens of mondelinge examens af te ronden.
  • Begeleiding en coaching: speciale begeleiding door een taalcoach of logopedist kan helpen bij het ontwikkelen van communicatieve vaardigheden.

- Visuele beperking

  • SenseMath is een app van Visio die wiskundige functies hoorbaar maakt. 
  • Schermlezers: Programma’s zoals JAWS (gratis), NVDA (gratis), en Supernova (betaald) kunnen tekst uitspreken en vergroten. Ze kunnen ook een brailleleesregel aansturen. Digitale boeken van Dedicon kunnen worden omgezet naar Word-bestanden die leesbaar zijn voor schermlezers.
  • OrCam is een minicamera die teksten kan lezen en helpt bij navigatie in gebouwen. Informeer bij het UWV naar vergoeding als ‘werkplekaanpassing’.
  • VoiceOver en TalkBack zijn ingebouwde schermlezers voor respectievelijk Apple- en Android-apparaten. Ze bieden spraakgestuurde navigatie en voorlezen van tekst.
  • Microsoft Narrator is een gratis schermlezer die standaard is inbegrepen in Windows-besturingssystemen.
  • Seeing AI is een gratis app van Microsoft die tekst, objecten, en mensen kan beschrijven door gebruik te maken van de camera van je smartphone.
  • Be My Eyes is een gratis app die mensen met een visuele beperking verbindt met ziende vrijwilligers voor visuele assistentie via een live videoverbinding.
Waar kan ik terecht voor hulp op mijn onderwijsinstelling?
Hoe kom ik in contact met andere studenten met een ondersteuningsvraag?

Organisaties

Via de Hulpwijzer je organisaties die expertise hebben op jouw ondersteuningsbehoefte en ook andere hulpmiddelen. Bekijk de mogelijkheden!

Tips

Lees hier de tips die jou kunnen helpen voor meer studiesucces.

Ervaringen

  • Lees hier de ervaringsverhalen van anderen.
  • Deel ook jouw ervaringsverhaal. Met jouw ervaringsverhaal kan je anderen, zoals onderwijsprofessionals en medestudenten een inkijkje geven over wat goed gaat en wat beter kan bij studeren met een ondersteuningsvraag. Een inspiratiebron met tips, tips en flops. Samen met jou zorgt ECIO voor een ervaringsverhaal met impact. 
Alles handig in 1 overzicht? Download onze pdf:
Download pdf